«Сўнгги сафар» (Ўлим ва у билан боғлиқ масалалар)

«Сўнгги сафар»
(Ўлим ва у билан боғлиқ масалалар)

Сиз, азизларимизга мазкур китобни тақдим этар эканмиз, Аллоҳ таолодан ушбу китобни ҳам Ҳазратимизнинг бошқа асарлари каби ЎЗИНИНГ йўлидаги хайрли ишлардан бири сифатида қабул айлашини, унинг барча мусулмонлар учун манфаатли бўлишини умид қиламиз. Дуоларингизда устозимиз, фазилатли шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратларини хотирлаб, ҳақларига раҳмат ва мағфират сўраб, дуода бўлишингизни сўраб қоламиз.

Муаллиф: Абдулманнон Абдуллоҳ
Нашриёт: «Hilol-Nashr» нашриёт-матбааси
Сана: 2022 йил
Ҳажми: 336 бет
ISBN: 978-9943-8744-3-5
Ўлчами: 60×90 1/16
Муқоваси: қаттиқ

Китобдаги мавзулар юзасидан саволлар

Ўлим энг яхши ибратдир

БИРИНЧИ БОБ

Хасталик, даволаниш ва бемор

зиёратига оид ҳадис ва дуолар

Ҳар дарднинг давоси бор

Даволанишнинг муҳимлиги ва ундаги эҳтиёткорлик

Ўлимни эслаш ва унга муштоқлик

Ўлимни орзу қилиш ва ўлимни сўраб дуо

қилишнинг ман қилингани

Беморликда танисиҳатликдаги амалларнинг савоби

Машаққатнинг сабабидан

даражаларнинг юқори бўлиши

Беморлик ҳолатидаги дуо

Беморни зиёрат қилиш ва унинг фазли

Тасалли бериш ва ҳамдардлик билдириш

Беморга дам солиш ва ҳаққига

шифо сўраб дуо қилиш

ИККИНЧИ БОБ

Жон чиқиш ҳолати, маййитнинг

Ғусли ва кафанлаш

Ўлим яқинлашгани зоҳир бўлганда

Ўлим талвасаси

Жон узилгандан кейин

Ҳаж ёки умра учун эҳром кийган кишининг

вафоти. Унинг ғусли ва кафанланиши

Денгиз жиҳозида вафот этган киши

Кафанлик ва бошқа ишларда

ғайридин билан муомала

Маййит учун айтиб йиғлаш ва мотам тутиш жоиз эмас

Маййит учун кўз ёш тўкиш жоиз

Маййитни ўпиш

Ғусл ва кафанлашни тезлатиш

Ғусл ва кафанлаш учун харажатлар

Ғусл ва кафанлаш учун лозим бўлган

нарсаларнинг мукаммал рўйхати

Учинчи боб

Ғусл ва кафанга хос масалалар

Маййитни ғусл қилдириш ва кафанлашнинг савоби

Маййитни ким ғусл қилдиради?

Ғассоллар учун кўрсатма

Маййитни ғусл қилдиришга доир кўрсатмалар

Ғассолнинг ўзи ҳам ғусл қилиб олиши

Маййитни ювиш ва кафанлашнинг фазилати

Кафаннинг баёни

Эркак кишининг кафани

Аёл кишининг кафани

Боланинг ғусли ва кафани

Кафаннинг ўлчами ва уни тайёрлаш

эркакларнинг кафани

Аёлларнинг кафани

Кафанга алоқадор нарсалар

Қўшимча нарсалар

Кафанлашнинг баёни

Эркак кишининг кафанланиши

Аёл кишининг кафанланиши

Ғусл ва кафанликдан ортиб қолган нарсалар

ТЎРТИНЧИ БОБ

ЖАНОЗА БОБИ

Жанозани кўтаришнинг баёни

Жанозани суннатга мувофиқ олиб бориш

Жаноза намозининг баёни

Жаноза намозининг вақти

Жаноза намозининг фарз бўлиш шартлари

Жаноза намозининг дуруст бўлишидаги икки шарт

Аёллар ҳам жаноза намози ўқийдими?

Оёқ кийимида намоз ўқиш

Маййитда топилиши зарур бўлган шартлар

Жаноза намозининг фарзлари

Жаноза намозини ўқишнинг тартиби

Тиловат ёки тасбеҳ билан жаноза бир вақтда бўлиб

қолса қай бири биринчи адо қилинади?

Жаноза намозини бузувчи амаллар

Бир вақтда бир нечта жанозанинг жам бўлиши

Жаноза намозида масбуқ ва лоҳиқнинг ҳукми

Жаноза намозида имомликка ҳақли кишилар

Ғойибона жаноза намози ўқиш

Жанозада қатнашувчилар адади кўп

бўлишининг баракоти ва аҳмияти

БЕШИНЧИ БОБ

ДАФН

Дафн қилишнинг баёни

Қабрнинг сифати

Дафн макони

Маййитни бир шаҳардан бошқа шаҳарга олиб кетиш

Маййитни қабрга қўйиш

Дафнга оид турли масалалар

Битта қабрга бир нечта маййитни қўйиш

Қабрга белги қўйиш ва яқин қариндош-

уруғларни бир жойга дафн қилиш

Қабр тепасига бино қуриш

Қабр устига шам ёқиш

Маййитга атаб назр қилиш

Қабр чўкиб кетса

ОЛТИНЧИ БОБ

ТАЪЗИЯ

Таъзия билдиришнинг ҳукми

Таъзиянинг вақти

Мактуб орқали таъзия билдириш

Мотам тутиш

Мотамнинг муддати

Йиғлаш

Мусибатзадалар қилиши лозим бўлган ишлар

Истиржо айтиш

Ўлимга сабр қилиш ва унинг савобидан умидворлик

Маййит аҳли учун таом жўнатиш

Маййит аҳлларининг таомга чақириши

Қабрларни зиёрат қилиш

ЕТТИНЧИ БОБ

САВОБНИ БАҒИШЛАШ ВА УНИНГ ҲУКМИ

Ўтганларга савоб йўллаш борасида келган ҳадислар

Савоб йўллашнинг ҳақиқати

Ҳақ эвазига хатми Қуръон

қилдириб, савобини бағишлаш

Қуръон тиловатининг савобини бағишлаш

Маййитга эҳсоннинг савоби йўлланади

Бағишлаган кишига ҳам савоб тўлиқ етади

Молиявий ибодатнинг савоби афзал

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи

васалламга савоб йўллашнинг одоби

Савоб йўллаш борасида Ашраф Али

Таҳонавий раҳматуллоҳи алайҳнинг одати

Улуғлар руҳига савоб йўллашдаги ният

Қабр тепасида савоб йўллаш

Қабрдаги маййитга савоб қандай йўлланади?

САККИЗИНЧИ БОБ

ШАҲИДНИНГ ҲУКМИ

Ҳақиқий шаҳид

Шаҳидлик шартлари топилган кишининг ҳукми

Ҳукмий шаҳид

ТЎҚҚИЗИНЧИ БОБ

Турли ҳодисаларда ҳалок бўлган ва

парчаланиб кетган тана аъзоларининг ғусл,

кафан ва жаноза намози

Ҳомилани тушириш масаласи

Ўнинчи боб

Ўлимнинг иддаси

Идда муддатида аёлнинг нафақаси

Ҳомиладор аёлнинг иддаси ва

боланинг тушиб қолиши

Талоқ иддасидаги аёлнинг эри вафот этса

Иддада жоиз бўлмаган ишлар

Иддада аза тутиш вожиб

Шифо мақсадида зийнатлардан фойдаланиш

Иддада сафар қилишга мажбур бўлганда

Иддада мажбуран бошқа уйга кўчиш

Ўзаро чиқиша олмаслик кўчишга сабаб бўлмайди

Сафардаги аёлнинг эри вафот этса

Иддадаги хато ва камчиликлар

Шаръий узрсиз уйдан чиқиш

Иддада зеб-зийнат ашёларидан фойдаланиш

Иддада никоҳланиш ёки унаштириш

Иддада эҳтиётдан бир неча кун қўшиб қўйиш

Иддадан кейин беванинг никоҳини айблаш

Ўн биринчи БОБ

Мерос

Мерос ва унинг тақсими

Меросга кирмайдиган нарсалар

Ўлимдан кейин олинадиган нафақа пули

Меросга кирмайдиган мулк

Ҳаётлик вақтида кимгадир атаб олиб қўйилган нарса

Маййитни ғусл қилдириш, кафанлаш

учун кетадиган харажатлар

Қарзларни адо қилиш

Маййитнинг қарзини кечиб юбориш – улкан савоб

Жоиз васиятларни амалга ошириш

Жоиз ва ножоиз васиятлар

Васиятни амалга ошириш

Васиятларнинг даражаси ва амалга

оширишдаги тартиби

Аллоҳ таолонинг қарзларини адо қилиш

Намоз, рўза ва бошқаларнинг фидя миқдори

Ножоиз васиятларга бир неча мисоллар

Васият қилиш – вожиб амал

Умрга ишонч йўқ

Васиятнома

Ўлим тўшагида қилинган ҳадя ёки садақанинг ҳукми

Киши қачондан ўлим тўшагида ҳисобланади?

Ўлим гумони ғолиб бўлган хатарли ҳолат

Васий

Меросхўрларга меросни тақсимлаш

Бир ҳодисада ҳалок бўлган бир нечта

қариндошларнинг ҳукми

Мафқуд меросхўрнинг ҳиссаси

Ҳомила ҳолатидаги меросхўрнинг ҳукми

Мерос борасида йўл қўйиладиган

хато ва камчиликлар

Васият қилинмаган намоз ва

рўзанинг фидясини адо қилиш

Намоз ва рўзанинг фидясини беришда эътиборсизлик

Давра қилиш ҳийласи

Хос кишига жаноза намозини ўқитиш ёки

хос жойга дафн этишни васият қилиш

Меросни тақсим қилмаслик

Тижоратдаги меросни ўзиники қилиб олиш

Қизларни меросдан маҳрум қилиш

Сингилларнинг меросдаги

ўз улушини кечиб юбориши

Бошқа турмушга чиққан бева аёлнинг

меросдан маҳрум бўлиши

Бева аёлнинг мероснинг ҳаммасига эга чиқиши

Меросни шаръий қоидаларга номувофиқ

бўлиб олиш ёки ўғирлаш

Вафот этган келиннинг бисоти

куёвники бўлиб қолиши

Қарамоғидаги ворисларнинг меросига эга чиқиш

Ҳар бир киши вафотидан олдин банданинг

ҳаққини адо этиб қўйиши шарт

Банданинг маънавий ҳақлари

ЎН ИККИНЧИ БОБ

БИДЪАТ ВА НОЖОИЗ РАСМ-РУСУМЛАР

Бидъат нима?

Нима учун бидъат жоиз эмас?

Бидъатнинг Қуръон ва ҳадисда қораланиши

Ўлимдан олдинги хато ва бидъатлар

Намознинг фарз ва вожибларидаги нуқсонлар

Шаръий узри бўла туриб, таяммум қилмаслик

Нопок ва ҳаром нарсани даво

мақсадида истеъмол қилиш

Дуога эътиборсизлик

Дуо қилишда хатога йўл қўйиш

Садақа қилишдаги хатолар

Ўлим вақтидаги хато ва бидъатлар

Шумланиб Ёсин сурасини ўқимаслик

Жон таслим қилиш вақтида

номаҳрамларнинг бўлиши

Ўлим тўшагида маҳрдан кечиш

Ўлимдан кейинги расм-русумлар, бидъатлар

Бир маййитга такрор жаноза ўқиш

Оёқ кийимда жаноза ўқиш

Жанозани уч такбир билан тугатиш

Иқтидо қилувчининг жаноза такбирини айтмаслиги

Қабристон одобига риоя қилмаслик

Маййитнинг фақат юзини қиблага қаратиш

Қабр устига чироқ ёқиш

Уч, йигирма, қирқ, эллик икки, йил каби

муддатларнинг тайин қилиниши

Йил оши

Қабрни тавоф этиш ва унга сажда қилиш

Қабр тепасида шайх бўлиб ўтириб олиш

Ўн учинчи БОБ

мўминнинг Ўлимдан кейинги ҳолати

Ўлим вақтида мўмин кишига бериладиган башорат

Қабрда Мункар ва Накирнинг мўминга

қиладиган муомаласи

Мўмин ўзини ғусл қилдириб, кафанлаб,

дафн қилувчисини кўради

Қабр азоби

Қабр азобига сабаб бўладиган баъзи амаллар

Қабрда солиҳ амаллар маййитни ҳимоя қилиши

Рамазонда вафот этганлар қабр

азобидан омонда бўлишади

Савобнинг етиши ва садақаи жориянинг фойдаси

Ота-она номидан ҳаж ва умра қилиш

Фарзанднинг истиғфоридан марҳум

ота-оналарига манфаат етади

Фарзандининг дуоси сабабли

маййитнинг даражаси кўтарилади

Марҳумлар тирикларнинг саломига алик олишади

Ота-онанинг вафотидан кейин уларнинг

дўстларига яхшилик қилиш

Марҳумларнинг фақат яхшиликларини зикр қилиш

Руҳларнинг турар жойи

Руҳларнинг тўрт қисми

ЖАНОЗАГА ОИД САВОЛ-ЖАВОБЛАР

ХОТИМА

МАНБАЛАР РЎЙХАТИ