«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва аҳли байт»

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва аҳли байт»

Муаллиф: Абдул Азим Зиёуддин
Номи: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва аҳли байт» 
Нашриёт: «Имом Бухорий халқаро маркази» нашриёти 
Сана: 2019 йил (2018)
Ҳажми: 112 бет 
ISBN: 978-9943-5680-9-9 
Ўлчами: 84×108 1/32‎
Муқоваси: юмшоқ

Сўз боши

    Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
    Аллоҳ таолога ҳамду санолар, Аллоҳнинг Расулига салавот ва саломлар бўлсин! 
    Аммо баъд: 
   Қўлингиздаги ушбу “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва аҳли байт” деб ‎номланган рисоланинг ҳажми кичик бўлса ҳам, иншааллоҳ, нафи каттадир. Чунки бу ‎асарнинг муаллифи Абдул Азим домла унда ҳар бир мўмин-мусулмон учун, Муҳаммад ‎соллаллоҳу алайҳи васалламнинг умматиман деган шахс учун жуда ҳам фойдали бўлган ‎маълумотларни тўплаган. Муаллиф ўзининг илмий фаолияти давомида Расулуллоҳ ‎соллаллоҳу алайҳи васалламнинг сийратларига алоҳида аҳамият қаратиб, аста-секин ‎орамизда сийрат илмининг кўзга кўринган мутахассисларидан бирига айланди. Энди ‎сийратни фақат ўрганиб қолмай, бу илм бўйича келган маълумотларни текшириш, таҳлил ‎қилиш ва саралаш савияси ҳам пайдо бўлди. 
Ушбу рисола ҳақидаги гап-сўзларимиз ҳам четда тарқалган Расулуллоҳ соллаллоҳу ‎алайҳи васалламнинг “паспортлари” деган услуб борасидаги суҳбатдан бошланган эди. ‎Аммо маслаҳатлашиб, Абдул Азим домла уни ушбу мўъжаз, аммо ўзида кўпчиликка ‎ниҳоятда керак бўлган маълумотларни бир жойга тўплашга муяссар бўлдилар. 
    Биз у кишига яна кўплаб ижодий равнақ ва ўқувчилари у кишидан яна ҳам кўпроқ ‎манфаат олишларида Аллоҳ таолонинг ёрдами бўлишини тилаб дуолар қилиб қоламиз.‎

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф(роҳматуллоҳи алайҳ), 
Тошкент, 22.12.13‎
‎ ‎

Муаллиф муқаддимаси

Алҳамду лиллаҳи Роббил ъаламийн, вассолату вассаламу ъала Росулиҳи Муҳаммадин ва ‎ъала алиҳи ва асҳабиҳи ажмаъийн. 
Қўлингиздаги ушбу мўъжазгина китоб ҳижрий 1434, милодий 2013 йилнинг ёз фаслида, ‎файз-баракали Рамазон ойида ёзилди. 
Маълумотлар китобча охиридаги адабиётлар ҳамда «Шомила» электрон кутубхонасидаги ‎минглаб китоблар, шунингдек, интернетдаги кўплаб арабий, илмий-маърифий ‎саҳифалардан фойдаланган ҳолда қуйидаги услубда жамланди: 
‎1) Аввал ҳар бир мавзуга алоқадор маълумотлар излаб топилди; 
‎2) Бир мавзу бўйича турли жойлардан топилган маълумотлар бир хил бўлса, дарҳол ‎китобга киритилди; 
‎3) Улар ҳар хил бўлса, маълумотлар ичидан саҳиҳи – ишончлиси ажратиб олинди; 
‎4) Ўша мавзу бўйича бирорта ҳам саҳиҳ маълумот топилмаса, муҳаққиқ уламоларнинг ‎рожиҳ (кучли, эҳтимоли кўп, ҳақиқатга яқин) гаплари олинди; 
‎5) Агар муҳаққиқ уламолар ҳам бир фикрга кела олмаган бўлсалар, уламолар ‎жумҳурининг – кўпчилигининг фикри олинди; 
‎6) Агар муҳаққиқ уламолар тенг иккига бўлинган бўлиб, иккала томоннинг гаплари ҳам ‎кучли бўлса, иккала тарафнинг ҳам фикрлари олинди.‎
Маълумки, тарихий маълумотлардан тўғри фойдаланмоқчи бўлган киши ривоятларни ‎текшириб, аниқлаб, ундан кейин қабул қилиши керак. 
Бу борада ҳофиз Ироқий машҳур «Алфийятус сийра» китобида: «Илм толиби билсинки, ‎тарих китоблари ичида ишончли бўлган маълумотлар қатори ишончсизлари ҳам бор», ‎деган. 
Шайх Абдурраҳмон Муъаллимий Ямоний «Илмур рижол ва аҳамийятуҳу» китобида: ‎‎«Тарихнинг тарихий воқеаларни ривоят қилувчилар аҳволини билишга бўлган эҳтиёжи ‎ҳадиснинг бунга бўлган эҳтиёжидан кўра кучлироқдир, чунки тарих китобларида ‎ишончсиз маълумотлар билан бир қаторда нақл қилувчиларнинг бепарволиклари ҳам кўп ‎учрайди», деган. 
Мисол учун, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг набиралари имом Ҳасан ‎розияллоҳу анҳу аёлларининг адади масаласини олайлик. Айрим манбаларда «У киши кўп ‎марта уйланган, хотинларини тўрттадан оширмаслик учун кўп талоқ қилган ва ‎хотинларининг сони 70 та, 90 та, ҳатто 250 та, 300 та бўлган», дейилади. 
Ривоятларнинг санадлари синчиклаб ўрганиб кўрилганида эса, бу маълумотларнинг ‎бирортаси ҳам ўз тасдиғини топмади: 
Биринчидан, бу ривоятларнинг ҳужжат бўлишга ярайдиган бирорта ҳам саҳиҳ санади йўқ; 
Иккинчидан, санадларининг айрими жуда заиф, баъзиси асли йўқ, қолгани эса тўқимадир; 
Учинчидан, бу ривоятлар тарихда сиёсий тарафкашликлар авж олган даврларда пайдо ‎бўлган; 
Тўртинчидан, бу ривоятларни дастлаб тўқиб чиқарган кимсаларнинг шахслари маълум ‎бўлиб, улар Мадоиний, Шабланжий ва Абу Толиб Маккийлардир. Қолган олимлар эса ‎юқоридаги гапни мана шулардан олишган; 
Бешинчидан, имом Ҳасан розияллоҳу анҳу уйланган аёлларнинг исм-шарифлари маълум ‎бўлиб, санаб кўрилса, ўнта атрофида бўлган. 
Юқоридаги асоссиз ривоятларнинг ёмон тарафларидан бири шуки, ашаддий миссионер ‎Анри Ламменс (Henri Lammens, 1862-1937) каби нохолис тарихчилар бундай уйдирма ‎ривоятлардан ўзларининг ғаразли мақсадлари йўлида фойдаланиб, янада қўшиб-чатиб, ‎мусулмонларнинг буюк сиймоларини қоралашга ҳаракат қилишган.‎
Бу китобчадаги қамарий ва милодий саналар «Hijri-Gregorian Converter» ва (‎محول القياسات‎) ‎дастурлари ёрдамида ҳисобланган.‎

 

Мундарижа
Сўзбоши 
Муаллиф муқаддимаси 
Нубувват йиллари билан ҳижрий саналарнинг бошланиш ва тугаш ойлари ҳақида
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам
Шакли шамойиллари 
Аҳлоқ-одоблари
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг дунё ва охиратдаги жуфти ҳалоллари ‎
Уммаҳотул мўминин – мўминларнинг оналари розияллоҳу анҳунна‎
Жориялари ‎
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг фарзандлари
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг набиралари
Сийрат солномаси
Исломда ўлчов бирликлари 
Фойдаланилган манба ва адабиётлар