«Иҳёу улумиддин»

«Иҳёу улумиддин»

 Минг йил нарисидан бутун дунёда “Ҳужжатул Ислом” унвони билан улуғланиб келаётган Имом Абу Ҳомид Ғаззолий асарлари Ислом дини моҳиятини барча нозик жиҳатларигача эътиборга олиб, теран тафаккур ва идрок этиш, тушуниш хусусиятлари билан ажралиб туради. Эътиқодий масалаларга алоҳида ҳассослик, меҳр-муҳаббат билан йўғрилган бу сифатлар, шубҳасиз, ўқувчиларни ҳам инсоннинг дунёга келишидаги илоҳий ҳикмат, яшашидан мақсад ҳамда вазифалари ҳақида чуқур ўйлашга ундайди.

Муаллиф: Имом Абу Ҳомид Муҳаммад ибн Муҳаммад ал-Ғаззолий
Номи: «Иҳёу улумиддин»
Нашриёт: «Ғафур Ғулом»
Сана: 2014 йил
Ҳажми: 512 бет
ISBN: 978-9943-4453-2-1
Бичими: 70×100 1/16
Муқоваси: қаттиқ 

 Ўзбекистон Республикам Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйина қўмитанинг №2529-сонли хулосаси асосида тайёрланди.

МУНДАРИЖА

Кириш

Калб ойнасига келинг

Ҳужжатул Ислом Газзолий

Хаётлари

Сафар ва саёҳатлари

Ҳаётларининг давоми

Вафотлари (Қоддасаллоҳу сирраҳу)

Мусаннафотлари

ИЛМ КИТОБИ

I БОБ. Илм, таълим бериш ва илм олиш фазилати ҳамда унинг нақлий ва ақяий далиллари

Илм фазилати

Илм ўрганиш фазилати

Таълим бериш фазилати

Ақлий далиллар ҳақида

II БОБ. Маҳмуд ва мазмум илм, уларнинг қисм ва ҳукмлари ҳақида

Ўрганиш фарзи кифоя бўлган илмнинг баёни

Имом Шофиъий раҳимаҳуллоҳ

Имом Молик раҳматуллоҳи алайҳ

Имом Абу Ҳанифа ҳазратлари

III БОБ. Омма маҳмуд ҳисоблаган, лекин маҳмуд бўлмаган илмлар ҳақида

Мазмум бўлган илмни ёмонлаш иллатининг баёни

Илмларнинг ўзгартирилган лафзлари баёни

Маҳмуд илмларнинг мақталган миқдори

IV БОБ. Халқнинг хилоф илмига берилиб кетиши сабаби, мунозара ва

жадал офатларининг тафсилотлари ва унинг мубоҳ бўлиши шартлари

Мунозараларни саҳобалар машварати ва салаф уламоларининг

суҳбатларига ўхшатишдаги адашиш баёни

Мунозара ва ундан келиб чиқувчи ёмон ахлоқларнинг офатлари баёни

VБОБ. Таълим олувчи ва таълим берувчи одоблари ҳақида

Муршид - муаллимнинг вазифалари баёни

VI БОБ. Илмнинг офатлари ҳамда охират олимлари ва ёмон олимларнинг аломатлари

VII БОБ. Ақл, унинг шарафи, ҳақиқати ҳамда қисмлари Ақлнинг шарафи баёнида

Ақлнинг ҳақиқати ва қисмлари баёнида

Одамлар ақлда фарқланишининг баёни

АҚИДА ҚОИДАЛАРИ КИТОБИ

Биринчи фасл. Ислом асосларининг бири бўлган икки шаҳодат калимасида

ўз ифодасини топган аҳли сунна ақидасини баён қилиш борасидадир

Танзиҳ - айбу нуқсондан поклаш

Ҳаёт ва Қудрат

Илм

Ирода

Эшитиш, кўриш

Калом

Феъллар

Иккинчи калима, яъни «элчиларга рисолат борасида гувоҳлик бериш калимаси»нинг маъноси

Ўлимдан кейинги нарсалар борасида Расул берган хабарларни тасдиқламагунича банданинг иймони қабул қилинмайди

Банда қабр азобига иймон келтирмоғи лозим

Банда мезон-тарозига иймон келтирмоғи лозим

Сиротни ҳақ деб иймон келтириш лозим

Инсонлар атрофига йиғиладиган ҳавзга иймон келтирмоғи лозим

Ҳисоб-китобга иймон келтирмоғи лозим

Аллоҳ таолони яккаловчи-муваҳҳидларнинг интиқомдан сўнг дўзахдан чиқарилишларига иймон келтириш лозим

Пайғамбарлар, уламолар, шаҳидлар ва бошқа мўминларнинг шафоат қилишларига иймон келтириш лозим

Саҳобаларнинг фазилатли эканларига ва уларнинг фазилатдаги тартибларига эътиқод қилмоқ лозим

Саҳобаларнинг барчаларига чиройли гумонда бўлмоқ ҳамда Аллоҳ азза ва жалла мақтаганидек ва Унинг Расули соллаллоҳу алайҳи ва салам  мақтаганларидек уларни мақтамоқ лозим

Иккинчи фасл. тадрижий йўл билан ҳақ йўлга чақириш ва эътиқод даражаларининг тартиби борасидадир

Масала

«Қоваидул ақоид» китобининг учинчи фасли

Иймон рукнларининг биринчиси

Аллоҳ субҳонаҳу ва таолонинг Зотини таниш борасида бўлиб, у ўнта асосни қамрайди

Иккинчи рукн - Аллоҳ таолонинг сифатларини билиш

Учинчи рукн - Аллоҳ таолонинг феълларини билишдан иборат бўлиб,

ўнта асосни қамрайди

Тўртинчи рукн - самъийёт борасида ҳамда Аллоҳ таолодан келтирган хабарлари борасида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламни тасдиқлаш ҳақидаги ушбу рукн ҳам ўнта асосни ўз ичига олади

«Қоваидул ақоид» китобининг тўртинчи фасли

Биринчи баҳс - луғатдаги маънолар ҳақида

Иккинчи баҳс - шаръий маънолар ҳақида

Учинчи мабҳас - шаръий ҳукм ҳақида

ЗАКОТКИТОБИ

Биринчи фасл. Закотнинг турлари ва вожиб бўлиш сабаблари ҳақида

Биринчи нав - чорва моллар закоти

Иккинчи нав - ушр закотлар

Учинчи нав - тилла ва кумуш закоти

Тўртинчи нав - тижорат закоти

Бешинчи нав - рикоз ва маъданлар закоти

Олтинчи нав - фитр садақаси

Иккинчи фасл. (Закотни) адо қилиш ва унинг ботиний ҳамда зоҳирий шартлари

Закотдаги нозик ботиний одобларнинг баёни

Учинчи фасл. Закот олувчи ва унинг ҳақли бўлиш шартлари ҳамда олиш одоблари тўғрисида

Олувчи вазифаларининг баёни

Тўртинчи фасл. Ихтиёрий садақа ва унинг фазилати ҳамда олиш-бериш одоблари ҳақида

Садақа фазилатининг баёни

Садақа ёки закот олишдан афзадининг баёни

РЎЗА КИТОБИ

Биринчи фасл. Вожиблар, зоҳир суннатлар ва фасод этишни лозим қиладиган ишлар тўғрисида

Иккинчи фасл. Рўзанинг сирлари ва ботиний шартлари ҳақида

Учинчи фасл. Ихтиёрий рўзалар ва улардаги вирдлар тартиби тўғрисида

ҲАЖ СИРЛАРИ КИТОБИ

Муқаддима

I БОБ. Биринчи фасл. Ҳажнинг фазилатлари

Байтуллоҳ ва Маккаи мукарраманинг фазилати

Маккаи мукаррамада турмоқнинг фазилати ва кароҳияти ҳақида

Мадинаи мунавваранинг бошқа шаҳарлардан фазилатли экани ҳақида

Иккинчи фасл. Ҳажнинг вожиблиги, унинг рукнлари ва вожибларининг саҳиҳ бўлиш шартлари ва (унда) ман қилинган нарсалар ҳақида

II БОБ. Сафарнинг бошидан охирига қадар бўладиган зоҳирий амаллар тартиби ҳақида

Сафардан қайтиш суннатлари ҳақида

III БОБ. Ҳажнинг нозик одоблари ва ботиний амаллари ҳақида

Ботиний амаллар, ниятдаги ихлоснинг йўли, улуғ маконларни кўришдан ибрат олиш йўли, улар ҳақида тафаккур қилиш кайфияти ва ҳажнинг аввалидан-охиригача унинг сирлари ва маъноларидан насиҳат олиш баёни ҳақида

ҚУРЪОН ТИЛОВАТИ ОДОБИ КИТОБИ

I БОБ. Қуръони карим ва Қуръон аҳлининг фазилатлари ҳамда унинг тиловатини нуқсонли қилувчиларнинг мазаммати ҳақида

Қуръони каримнинг фазилатлари

Гофиллар тиловатининг мазаммати ҳақида

IIБОБ. Тиловатнинг зоҳирий одоблари тўғрисида

III БОБ. Тиловатдаги ботиний амаллар ҳақида

Аллоҳ таолонинг сифатлари ҳақидаги (оятлар)

Аллоҳ таолонинг осмонлар, ер ва ундан бошқаларни яратганлиги каби феълларининг зикри ҳақидаги (оятлар)

IVБОБ. Қуръонни фаҳмлаш, нақлсиз, раъй билан тафсир қилмоқ ҳақида