«Сунани Термизий шарҳи» 5 - жилд

«Сунани Термизий шарҳи» 5 - жилд

Бу китоб буюк ватандошимиз, улуғ муҳаддис олим Абу Исо Муҳаммад ибн Исо ат-Термизийнинг (209/824 - 279/892) тўплами – «Сунани Термизий»нинг кўп жилдлик шарҳидир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳадиси шарифлари асрлар бўйи юртимиз мусулмонлари амал қилиб келган мотуридия ақидаси ҳамда ҳанафий мазҳабига мувофиқ изоҳланган. Асарнинг ўзбек тилига тўлиқ академик таржимаси, ҳадисларнинг илмий-изоҳли шарҳи қўлёзма ва тошбосма ҳамда замондош олимлар шарҳларига асосланган ҳолда илк бор нашр этилмоқда.

Шарҳдан Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом институти (Олий Маъҳад), «Мир Араб» олий мадрасаси, Имом Бухорий, Имом Термизий ва Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказлари, Ҳадис илми мактаби ва мадрасалар - ўрта махсус ислом билим юртлари ўқув жараёнларида фойдаланиш мумкин. Шунингдек, китоб барча аҳли илмлар, ислом манбашунослиги, тарихчиманбашунос мутахассисликлари бўйича таълим олувчи бакалавриат ва магистратура талабалари ҳамда мустақил тадқиқотчилар учун мўлжалланган. 

Шарҳлаб нашрга тайёрловчилар: Ҳикматуллоҳ Абиев, Ҳамидуллоҳ Аминов, Масъудхон Исмоилов, Ботиржон Абдуллаев
Нашриёт: «Hilol-Nashr»
Сана: 2025 йил
Ҳажми: 592 бет
ISBN: 978-9943-556-14-2
Ўлчами: 70×100 1/16
Муқоваси: қаттиқ

Ўзбекистон Республикаси  Дин ишлари бўйича қўмитанинг 2024 йил 21 августдаги 03-07/5135-рақамли хулосаси асосида нашрга тайёрланган.

МУНДАРИЖА

Бешинчи жилд учун муқаддима

Бисмиллаҳир роҳманир роҳим

Икки сакта (жим туриб тин олиш) ҳақида келган ҳадислар боби Намозда ўнг қўлни чап қўл устига қўйиш ҳақида келган ҳадислар боби

Рукуъ ва сажда вақтида такбир айтиш ҳақида келган ҳадислар боби Унга тааллуқли бошқа боб

Рукуъ қилганда икки қўлни икки тиззага қўйиш ҳақида келган ҳадислар боби

Рукуъда икки қўлни икки ёнидан узоқ

қилиш ҳақида келган ҳадис боби Рукуъ ва саждада тасбеҳ айтиш ҳақида келган ҳадислар боби

Рукуъ ва саждада қироат қилишдан қайтарилгани ҳақида келган ҳадис боби

Рукуъ ва саждада белини тўғри қилмайдиган киши ҳақида келган ҳадис боби

Киши рукуъдан бошини кўтарганда айтадиган сўзининг боби
Ундан (бўлган) бошқа боб

Саждада икки қўлдан илгари икки тиззани қўйиш ҳақида келган ҳадис боби

Яна ўша бобдан бири

Пешона ва бурун билан сажда қилиш ҳақида келган ҳадис боби

Киши сажда қилганида юзини қаерга қўйиши ҳақида келган ҳадис боби

Етти аъзо билан сажда қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Саждада қўлларни ёнбошдан узоқ қилиш ҳақида келган ҳадис боби

Саждада мўътадил бўлиш ҳақида келган ҳадислар боби 

Саждада икки қўлни қўйиш ва икки қадамни тик қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Рукуъдан ва саждадан бошини кўтарганда, орқани тўғри қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Рукуъ ва саждада имомдан ўзиб кетиш (имомдан олдин рукуъ ва сажда қилиш) макруҳлиги борасидаги ҳадислар боби

Икки сажда орасида оёқни тик қилиб устига

ўтиришнинг макруҳ экани ҳақидаги ҳадислар боби

Оёқни тик қилиб устига ўтиришга рухсат ҳақида келган ҳадис боби

Икки сажда ўртасида нима дейиш ҳақида келган ҳадислар боби

Саждадан (тураётганда) суяниш ҳақида келган ҳадислар боби

Саждадан туриш қанай бўлиши ҳақидаги боб

Ундан бўлган бир боб

Ташаҳҳуд ҳақида келган ҳадислар боби

Ундан бўлган яна бир боб

Ташаҳҳудни махфий (овоз чиқармасдан)

ўқиш ҳақида келган ҳадислар боби

Боб. Ташаҳҳудда қандай ўтириш керак?

Яна ўша масалага оид боб

Ишора (ишорати саббоба) ҳақида келган ҳадислар боби

Намозда салом бериш ҳақида келган ҳадислар боби

Яна ундан бир боб

Саломни ҳазф қилиш суннат экани борасида келган ҳадислар боби

Салом берган чоғда айтиладиган нарсалар боби

Ўнгдан ва чапдан бурилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Намознинг сифати ҳақида келган ҳадислар боби

Тонг (намози)да қироат қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Пешин ва асрда қироат қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Шомда қироат қилиш ҳақидаги боб

Хуфтон намозида қироат қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Имом орқасида қироат қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Имом қироатни жаҳрий қилган вақтда имомнинг

орқасида қироатни тарк қилиш ҳақидаги боб

Кишининг масжидга кираётганида айтадиган нарсалари ҳақидаги боб

«Сизлардан бирингиз масжидга кирса, икки ракъат намоз ўқисин», деб келган ҳадислар ҳақидаги боб

Қабристон ва ҳаммомдан ташқари барча ер масжид экани ҳақидаги боб

Масжид қуришнинг фазилати ҳақидаги боб

Қабр устига масжид қуришнинг макруҳлиги ҳақидаги боб

Масжидда ухлашлик ҳақидаги боб

Масжидда олди-сотди қилиш, йўқолган нарсани қидириб гапириш, шеър айтишнинг макруҳлиги ҳақидаги боб

Тақво асосида қурилган масжид ҳақидаги боб

Кубо масжидидаги намоз ҳақидаги боб

Масжидларнинг қайси бири афзал экани ҳақидаги боб

Масжидга пиёда юриб бориш ҳақидаги боб

Масжидда ўтириш ва намозни кутмоқнинг фазилати ҳақидаги боб

Чипта устида намоз ўқиш ҳақидаги боб

Бўйра устида намоз ўқиш ҳақидаги боб

Тўшамчалар устида намоз ўқиш ҳақидаги боб

Боғлардаги намоз ҳақидаги боб

Намоз ўқувчининг «сутра»си ҳақидаги боб

Намоз ўқувчининг олдидан ўтиш макруҳ экани ҳақидаги боб

Намозни ҳеч нарса бузмаслиги ҳақидаги боб

Намозни фақатгина ит, эшак ва аёл киши бузиши ҳақидаги боб....... Битта кийимда намоз ўқиш ҳақидаги боб

Қибланинг бошланиши ҳақидаги боб

Машриқ ва мағрибнинг орасидаги томон қибла экани ҳақидаги боб

Булутли (тунда) қибладан бошқа томонга юзланиб намоз ўқиб қўйган киши ҳақидаги боб

У ерда ва унга қараб намоз ўқишнинг макруҳлиги ҳақидаги боб

Қўйкўра ва туяхоналарда намоз ўқиш ҳақидаги боб

Улов юзланадиган томонга қараб уловнинг

устида намоз ўқиш ҳақидаги боб

Улов (туя)га қараб намоз ўқиш ҳақида келган ҳадислар боби

«Намозга иқомат айтилган пайтда кечки таом ҳозир қилинса, кечки таомдан бошланглар!» деб келган ҳадислар боби

Мудроқ пайти намоз ўқиш ҳақидаги боб

«Бир қавмнинг зиёратига келган одам уларга намоз ўқиб бермасин», деб келган ҳадислар боби

Имом дуода ўзини хослаб олиши ҳақидаги боб

Қавм ёқтирмаган кишининг имомлик қилиши ҳақидаги боб.... «Имом ўтириб намоз ўқиса, сизлар ҳам ўтириб ўқинглар»

ҳукми келган ҳадислар боби Ўша бобданн

Имом иккинчи ракъатда эсидан чиқиб

туриб кетиши ҳақидаги боб

Аввалги икки ракъатда ўтиришнинг миқдори ҳақидаги боб

Намозда ишора қилиш ҳақидаги боб

«Тасбеҳ айтиш эркаклар учун, қўлни қўлга уриш аёллар учун»

деб келган ҳадислар боби

Намозда эснашнинг макруҳлиги ҳақидаги боб

Ўтириб ўқувчининг намози тик туриб ўқувчи намозининг

ярмига тенг экани ҳақидаги боб

Ўтирган ҳолда нафл намоз ўқувчи ҳақидаги боб

Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: «Мен намозда гўдакнинг йиғисини эшитиб, (намозни) енгил қиламан», деган гаплари ҳақида келган боб

Ҳайз кўрган (балоғатга етган) аёлнинг намози

рўмолсиз қабул бўлмаслиги ҳақидаги боб

Намозда «садл» қилишнинг макруҳлиги ҳақидаги боб

Намозда майда тошларни суриб ташлаш

макруҳ эканлиги ҳақидаги боб

Намозда пуфлаш макруҳ эканлиги ҳақидаги боб

Намоз ичида қўлни биқинга қўйиб туришдан

қайтарилгани ҳақидаги боб

Намозда сочни (бошнинг орқасига тўплаб олиш) макруҳлиги ҳақидаги боб

Намозда хушуъ қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Намозда бармоқлари орасини чалкаштиришнинг макруҳлиги ҳақида ган ҳадислар боби

Намозда қиёмни узун қилиш ҳақидаги боб

Рукуъ ва саждани кўпайтириш ҳақидаги боб

Намозда икки қора (илон ва чаён)ни ўлдириш ҳақида келган боб

Саломдан олдин саждаи саҳв қилиш ҳақидаги боб

Салом ва гапиргандан кейин саждаи саҳв қилиш ҳақидаги боб
Саждаи саҳвда ташаҳҳуд ўқиш ҳақидаги боб

Зиёда ва нуқсон қилганликда шакка тушган киши ҳақидаги боб

Пешин ва аср намозларида икки ракъатда

салом бериб қўйган киши ҳақидаги боб

Оёқ кийимда намоз ўқиш ҳақида келган боб

Бомдод намозида қунут ўқиш ҳақидаги боб.. (Бомдод намозида) қунут (дуосини) тарк қилиш ҳақидаги боб

Намозда аксирган киши ҳақидаги боб

Намозда гапиришнинг бекор қилиниши ҳақидаги боб. Тавба пайтида намоз ўқиш ҳақидаги боб
Ташаҳҳуддан кейин таҳоратини бузган кишиҳақидаги боб

Ёмғир ёғса, ҳар кимнинг ўз манзилида намоз ўқиши ҳақидаги боб

Намоз ортидан тасбеҳ айтиш ҳақидаги боб

Ёмғир ва лойли кунда улов устида намоз ўқиш ҳақидаги боб

Намозга жидду жаҳд қилиш ҳақидаги боб

Қиёмат куни бандадан энг аввал сўраладиган нарса намоз экани ҳақидаги боб

Бир кеча-кундузда ўн икки ракъат суннат намоз ўқиган киши ва шу

суннатларда унга қандай фазилатлар борлиги тўғрисидаги боб

Бомдоднинг икки ракъат суннатининг фазилати ҳақидаги боб

Бомдоднинг икки ракъат суннатини ва ундаги қироатни енгил қилиш ҳақидаги боб

Бомдоднинг икки ракъат суннатидан кейин гаплашиш ҳақидаги боб

Тонг отгандан кейин фақатгина бомдоднинг икки ракъат суннати борлиги ҳақидаги боб

Бомдоднинг икки ракъат суннатидан кейин ёнбошлаш ҳақидаги боб

Намозга иқомат айтилса, фарз намозидан бошқа намоз йўқлиги ҳақидаги боб

Бомдоддан олдинги икки ракъатни қолдирган кишининг

уни қуёш чиққанидан кейин ўқишлиги ҳақидаги боб

Қуёш чиққандан кейин иккисини (бомдоднинг суннатини) қайта

ўқиб олиш ҳақида келган ҳадислар боби

Пешиндан олдинги тўрт ракъат ҳақида келган ҳадис боби

Пешиндан кейинги икки ракъат ҳақида келган ҳадислар боби. Бошқа боб

Асрдан олдин тўрт ракъат ўқиш борасида келган ҳадислар боби

Шомдан кейин икки ракъат ва уларда қироат қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

У иккисини уйда ўқиганлари борасида келган ҳадислар боби

Нафлнинг фазилати ва шомдан кейинги олти ракъат ҳақида келган ҳадислар боби

Хуфтондан кейинги икки ракъат ҳақида келган ҳадислар боби

Туннинг намози икки ракъат-икки ракъатдан экани ҳақида келган ҳадислар бобини

Тунги намоз фазилати ҳақида келган ҳадислар боби

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тундаги намозлари сифати ҳақида келган ҳадислар боби Ўшанга оид боб

Яна ўшанга оид бўлган боб

Уйқу сабабидан тунги намозини ўқий олмаган кишининг уни кундузи ўқиши ҳақидаги боб

Парвардигор табарока ва таолонинг ҳар кеча дунё осмонига «нузул»и ҳақида келган ҳадислар боби

Тунда қироат қилиш ҳақида келган ҳадислар боби

Нафл намозларни уйда ўқиш афзаллиги

ҳақида келган ҳадислар боби

Фойдаланган манба ва адабиётлар