«Фикр юритувчилар учун Ислом бўйича қўлланма»

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмитанинг 2020 йилдаги 16 мартдаги 2000 ҳамда 30 сентябрдаги 4931-сонли хулосалари асосида тайёрланди

Муқаддима

Бугунги кунда мусулмонлар Исломга ҳеч қандай алоқаси бўлмаган баъзи нарсаларни доимий равишда тушунтириб беришга мажбур бўлиб қолишмоқда. Баъзи мусулмонлар Исломнинг асл моҳиятини яхши англаб етмаганлар. Уларнинг мана шу ишлари сабаб Исломга нисбатан нотўғри ва хатарли қарашлар юзага келмоқда. Исломнинг аслида қандай бўлганини, Қуръонда таъриф қилинган Ислом билан бугунги кунда ёмонотлиқ қилинаётган Ислом орасидаги фарқни ғайридинларнинг жуда озчилик қисмигина билади, холос. Бу китобда айтиб ўтилган фикр-мулоҳазалар Исломнинг ҳақиқатини ва аслида қандай бўлганини ҳамда унга ёт бўлган қарашларни тушунтириб, кўрсатиб беришдаги бир ижобий қадамдир. Китобда ўн икки муҳим масала борасида бошланғич нуқта бўлиши учун ўн икки фаслда ўн икки оят танланган. Ушбу оятларнинг лавҳалари араб ёзувида битилган ва уни www.freeislamiccalligraphy.com сайтидан бепул юклаб олиш мумкин. Китобдаги бу лавҳалар ҳар бир мусулмоннинг кўзи ва қалбини қувонтирадиган намуна бўлиши учун келтирилди. Бу ўн икки оят Қуръондаги энг машҳур ёки энг кўп ўқиладиган оятлар эмас. Кўпгина китобларда асосан Қуръондаги энг машҳур оятларга эътибор қаратилади. Бироқ, ушбу китобда у қадар машҳур бўлмаган оятларнинг келтирилиши унда кўриб чиқиладиган масалаларга янгича ёндашишга имкон яратиши мумкин. Зеро, Қуръоннинг барча ояти Аллоҳ азза ва жалладан нозил бўлганига ҳеч шубҳа йўқ.

Бу китобнинг ҳар бир фасли олдинги ва кейинги фаслларга узвий боғлиқ эмаслиги ўқувчига ўзини қизиқтирган фаслни истаган тартибда ўқиш имконини беради. Бу услуб бугунги кунда кўпгина китобларда татбиқ этилаётгани сир эмас. Умуман олганда, бу фаслларнинг аксари мухтасар ва ихчамдир. Бироқ, Қуръони карим ва Ислом шариатига оид фасллар эса ундай эмас, чунки уларда ҳозирги кунда шаклланиб қолган нотўғри тушунчалар муҳокама ва муолажа қилинган.

Кўриниб турибдики, айтишга арзийдиган масалалар жуда кўп. Лекин уларга батафсил эътибор қаратсак, китобнинг ҳажми жуда кенгайиб кетади. Китоб баъзи бир муҳим ва мураккаб масалаларни қамраб олган бўлса-да, ёзилиш услуби, тили у қадар мураккаб эмас. Шунинг учун ҳам ҳошия ва манбаларни келтириб, уни қийинлаштирмадик. Китобда Қуръони каримдан келтирилган кўпгина оят-далиллар ажратиб кўрсатилди. Бундан ташқари, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадисларидан олинган ҳужжат-далиллар ва баъзи шеърлардан намуналарга ҳам ўрин ажратилди. Бундай йўл тутиш исломий китобларда одатий ҳолдир. Арасту ўзининг шеърга оид китобида шундай дейди: «Яхши шеър илмийроқ бўлиб, тарихдан кўра жиддийроқдир. Чунки шеър умумий ҳақиқатларни тақдим қилишга интилади, тарих эса муайян бир воқеани тақдим қилади, холос».

Бу китобни ёзишдан мақсад – Ислом ҳақида дастлабки маълумотларни бериш, у ҳақдаги мухтасар қўлланма ёзиш, дин ҳақидаги сохта тасаввурлардан воз кечиб, мустақил фикрлашга азму қарор қилган кишиларга диннинг ҳозирги кунда шакллантирилган ёлғон сиймосидан унинг аслини ажратиб беришда манфаат келтиришдир.

Ўзи мусулмон бўлмай туриб, Исломни хунук кўрсатишга уринаётганлар билан мусулмон бўла туриб, Исломни хунук кўрсатаётганлар ўртасидаги ўзаро муштарак белги – бу ҳақда холис фикр юритишга рағбат қилмасликдир. Шунинг учун бу китоб «Фикр юритувчилар учун Ислом бўйича қўлланма» деб аталди.